Wszyscy uwielbiamy słodkości, ale wpływ substancji słodzących na organizm człowieka może być diametralnie różny. Wydawałoby się, że przewaga naturalnej słodyczy nad sztucznymi słodzikami jest niepodważalna. Przyjrzyjmy się jednak, w czym sprawdzony miód z tradycyjnych, polskich pasiek jest lepszy od najbardziej popularnej substancji słodzącej – cukru pochodzenia roślinnego.
Cukier kontra miód: skąd się bierze i jak jest wytwarzany?
Roślinne pochodzenie cukru i zwierzęce pochodzenie miodu
Najczęściej używaną substancją słodzącą na świecie jest cukier roślinny. W Polsce zdecydowanie największą popularnością cieszy się niezmiennie cukier buraczany, wytwarzany poprzez przetwórstwo buraków cukrowych często uprawianych w naszym kraju. Konsumenci z roku na rok interesują się też coraz bardziej cukrem trzcinowym, który w ogólnoświatowym rankingu jest na pierwszym miejscu wśród cukrów pozyskiwanych z roślin. Na rynku dostępnych jest także kilka innych gatunków cukru : występujący w niektórych owocach i warzywach erytrytol, pozyskiwany z kory brzozy ksylitol czy kilkadziesiąt razy słodsza od cukru stewia. Naturalny miód pszczeli to substancja wytwarzana przez pszczeli rój, a więc produkt pochodzenia zwierzęcego.
Przemysłowe pozyskiwanie cukru
Przetwarzanie roślin w celu pozyskania cukru zazwyczaj rozpoczyna się od sprawdzenia zawartości cukru w roślinach. Kolejnym etapem jest zbiór, oczyszczanie i rozdrabnianie roślin. Następnie zachodzi proces chemiczny – np. ługowanie krajanki, jak w przypadku cukru buraczanego czy fermentacja pod wpływem drożdży (pozyskiwanie erytrytolu).
A w jaki sposób można pozyskać miód?
Naturalny miód pszczeli jest pozyskiwany na zdecydowanie mniejszą skalę – nawet w pasiekach liczących kilkaset pni pszczelich ten proces jest nieporównywalnie mniej zmechanizowany niż pozyskiwanie cukru. Miód pszczeli pochodzi z ramek pszczelich znajdujących się wewnątrz ula. Pszczelarz przystępujący do tzw. miodobrania wyjmuje określone ramki, które następnie są poddawane procesowi odsklepiania – ręcznego lub automatycznego usuwania zewnętrznej warstwy wosku, która jest wytwarzana przez pszczoły celem zabezpieczenia gromadzonego miodu. Następnie ramki pszczele są umieszczanie w miodarce – urządzeniu działającym w oparciu o działanie siły odśrodkowej. Kolejnymi etapami jest odparowywanie i konfekcjonowanie miodu, które w przeciwieństwie do procesu pozyskiwania cukru nieraz może trwać i kilka, kilkanaście dni.
Cukier kontra miód: skład chemiczny
Skład chemiczny cukru
Dobrze znane wszystkim kryształki cukru to nic innego, jak sacharoza – związek chemiczny należący do grupy węglowodanów składający się z dwóch cukrów prostych: fruktozy i glukozy. Niezależnie od tego, czy jest to cukier wytworzony w oparciu o przetwórstwo buraków cukrowych czy trzciny cukrowej, skład cukru jest praktycznie taki sam.
Skład chemiczny miodu pszczelego
Z kolei naturalny miód pszczeli to produkt składający się w większości także ze wspomnianych już cukrów prostych – fruktozy i glukozy, ale na tym nie kończy się jego słodka kompozycja. Miód jest dodatkowo źródłem aminokwasów, kwasów organicznych, enzymów i witamin i ten fakt powoduje, że ma on zdecydowanie korzystniejszy wpływ na organizm ludzki niż tradycyjny cukier.
Skrystalizowana czy płynna forma?
Cukier w sprzedaży detalicznej występuje praktycznie tylko w formie białych kryształów. Miód pod tym kątem również ma przewagę nad cukrem – jest dostępny w sprzedaży w formie skrystalizowanej, jak i płynnej a czas krystalizacji poszczególnych gatunków miodu jest mocno zróżnicowany. Jednym z najszybciej krystalizujących gatunków miodu jest miód rzepakowy, który nawet w ciągu kilku dni może zmienić formę płynną na formę krystaliczną. Do najwolniej krystalizujących gatunków miodów zaliczamy m.in. miód akacjowy i miód spadziowy.
Cukier kontra miód: zastosowanie
Zarówno cukier, jak i miód pszczeli mają szerokie zastosowanie – mogą być używane jako dodatek do żywności. W tej kwestii również musimy uznać, że miód jest lepszy od cukru – oprócz tradycyjnego zastosowania w kuchni warto zainteresować się leczniczymi kuracjami miodem. Naturalny miód pszczeli działa wspomagająco w stanach osłabienia organizmu i jest chętnie wybieranym naturalnym środkiem pomocnym w walce z przeziębieniami. Dodatkowo, specyficzne gatunki miodu mogą pomóc w walce z konkretnymi schorzeniami – np. miód spadziowy wspiera organizm w walce z chorobami układu oddechowego a miód akacjowy jest często wybierany przez osoby mające problem z narządami układu pokarmowego.
Walory smakowe miodu a walory smakowe cukru
W przeciwieństwie do znanego wszystkim smaku tradycyjnego cukru naturalny miód może mieć bardzo zróżnicowane walory smakowe. Mamy tu do wyboru szeroki wachlarz smaków – od wytrawnych, lekko ziołowych miodów spadziowych aż do wyjątkowo delikatnych miodów wielokwiatowych. Dodatkowo, w sprzedaży ostatnio dostępne są także miody wzbogacone np. o pyłek pszczeli czy liofilizowane owoce.
Cukier kontra miód: kto wygrywa? Na jaki cukier warto postawić?
Nie ulega wątpliwości, że odpowiedź na to pytanie może być tylko jedna! Naturalny miód od sprawdzonego pszczelarza to produkt, którym z pewnością warto zastąpić tradycyjny cukier buraczany czy inne słodziki. Jego urozmaicony skład, korzystny wpływ na organizm ludzki i wyjątkowe walory smakowe sprawiają, że zupełnie na nowo można odkryć słodki smak najbardziej popularnych potraw. Polecamy również przeprowadzanie zdrowotnych miodowych kuracji – miód to nie tylko świetny dodatek do herbaty czy kawy, ale i prawdziwa bomba witaminowa, która może wspomóc organizm zwłaszcza wiosną i jesienią, gdy jesteśmy zdecydowanie bardziej narażeni na działanie różnego rodzaju wirusów.
Artykuł przygotowało Centrum Pszczelarskie Łukasiewicz, sklep pszczelarski zajmujący się sprzedażą sprzętu, akcesoriów i wyrobów pszczelarskich |
Od 16 lat nie słodzę herbaty, ani kawy. Miody bardzo lubię i chętnie spożywam. 😉
OdpowiedzUsuńNa pewno korzystanie z naturalnego miodu jest o wiele zdrowsze niż z cukru.
OdpowiedzUsuńCukru w ogóle nie używam, za to miody zawsze mam w szafce. Lubię różne rodzaje.
OdpowiedzUsuńMiód warto docenić również pod względem kosmetycznym. :)
OdpowiedzUsuńZdecydowanie miód wygrywa. Nie potrzebuję i nie mam w domu cukru.
OdpowiedzUsuńMiód to zdrowsza alternatywa cukru i nie jest tylko substancją słodzącą. W miarę możliwości warto nim zastępować.
OdpowiedzUsuńCiekawe porównanie, niektórych rzeczy nie wiedziałam. :)
OdpowiedzUsuńJa również zrezygnowałam z cukru. Miód używam do ciast, napojów i do pielęgnacji
OdpowiedzUsuń